وام مضاربه‌ای چیست؟
وام مضاربه‌ای، قراردادی بین بانک و شخص حقیقی یا حقوقی برای انجام فعالیت‌های تجاری و بازرگانی است. این وام به بازرگانان داخلی و خارجی جهت رونق تجارت اعطا می‌شود. دریافت وام مضاربه‌ای نیازمند آگاهی از مراحل دریافت و مدارک لازم است.
مفهوم مضاربه
طبق ماده 546 قانون مدنی، مضاربه قراردادی است که در آن مالک سرمایه را به عامل می‌سپارد تا با آن تجارت کند. سود حاصل از این تجارت بین مالک و عامل بر اساس نسبت تعیین‌شده تقسیم می‌شود.
فاکتور برای وام مضاربه
برای دریافت وام مضاربه‌ای، یکی از مدارک مهم و ضروری ارائه پیش‌فاکتور معتبر خرید کالا است. این فاکتور باید به‌طور دقیق و رسمی توسط فروشنده کالا صادر شده و حاوی اطلاعات کامل و صحیح در مورد کالا و شرایط معامله باشد. در ادامه، جزئیات مربوط به فاکتور برای وام مضاربه‌ای تشریح شده است:
- اطلاعات کامل کالا:
- نام و نوع کالا
- مشخصات فنی و ویژگی‌های کالا
- تعداد و وزن کالا
- قیمت و شرایط مالی:
- قیمت واحد و مجموع کالا
- شرایط پرداخت و تخفیف‌های ممکن
- مالیات‌ها و عوارض مربوطه
- اطلاعات فروشنده:
- نام و آدرس کامل فروشنده
- شماره تماس و ایمیل فروشنده
- شماره ثبت تجاری و مالیاتی فروشنده
- اطلاعات خریدار:
- نام و آدرس کامل خریدار (متقاضی وام)
- شماره تماس و ایمیل خریدار
- شرایط تحویل و حمل‌ونقل:
- شرایط و تاریخ تحویل کالا
- هزینه‌های حمل‌ونقل و بیمه
- تاریخ و شماره فاکتور:
- تاریخ صدور فاکتور
- شماره فاکتور برای پیگیری و ارجاع
اهمیت پیش‌فاکتور در دریافت وام مضاربه‌ای
بانک‌ها برای ارزیابی و تایید درخواست وام مضاربه‌ای به پیش‌فاکتور معتبر نیاز دارند تا از اصالت معامله و صحت قیمت‌ها اطمینان حاصل کنند. ارائه پیش‌فاکتور به بانک نشان می‌دهد که متقاضی وام در تهیه کالاهای مورد نیاز برای تجارت خود جدی است و جزئیات مالی و تجاری معامله به‌درستی مشخص شده است. همچنین، پیش‌فاکتور به بانک کمک می‌کند تا محاسبات مربوط به ارزش و سودآوری پروژه تجاری را به‌دقت انجام دهد و میزان تسهیلات مورد نیاز را تعیین کند.
مضاربه بانکی
مضاربه بانکی همان قرارداد مضاربه است که بین بانک و متقاضی منعقد می‌شود. بانک به‌عنوان مالک، سرمایه را در اختیار عامل قرار می‌دهد تا با آن تجارت کرده و سود حاصل را تقسیم کنند.
وام مضاربه‌ای چیست؟
وام مضاربه‌ای، سرمایه نقدی است که توسط بانک به‌عنوان تسهیلات مضاربه‌ای به شخص حقیقی یا حقوقی ارائه می‌شود. این وام به بازرگانان داخلی و خارجی جهت توسعه تجارت داخلی و ورود ارز به کشور تعلق می‌گیرد. وام مضاربه‌ای به واردکنندگان تعلق نمی‌گیرد و مخصوص صادرکنندگان و تجار داخلی است.
تعریف وام مضاربه‌ای
وام مضاربه‌ای به‌عنوان تسهیلات کوتاه‌مدت حداکثر یک‌ساله به متقاضیان ارائه می‌شود. این وام به‌صورت نقدی یا تدریجی به شخص استفاده‌کننده از تسهیلات مضاربه اعطا می‌شود.
وام مضاربه‌ای بانک‌ها
شرایط و مدارک موردنیاز برای دریافت وام مضاربه‌ای در بانک‌های مختلف متفاوت است. در ادامه به بررسی وام مضاربه‌ای شش بانک مختلف پرداخته می‌شود:
وام مضاربه‌ای بانک ملت
اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند با ارائه مدارک لازم به شعبه مورد نظر درخواست وام مضاربه‌ای کنند. مدارک موردنیاز شامل وثیقه معتبر، حساب در بانک ملت، پروانه کسب، مجوز صنفی، فتوکپی سند مالکیت یا اجاره‌نامه محل کسب و سایر مدارک است.
وام مضاربه‌ای بانک سپه
پس از ثبت درخواست، بانک مواردی نظیر سوابق کاری، وضعیت مالی، پرداخت‌های قبلی و تعهدات متقاضی را بررسی می‌کند. مدارک موردنیاز شامل مجوز اشتغال، پیش‌فاکتور خرید کالا، مدارک مرتبط با مالکیت شرکت، شناسنامه متقاضی، وثیقه معتبر و بیمه نمودن کالاهای مورد معامله است.
وام مضاربه‌ای بانک ملی
تمام اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در بخش خدمات و بازرگانی که در بانک ملی حساب دارند، می‌توانند برای دریافت وام مضاربه‌ای درخواست بدهند. شرایط دریافت وام مضاربه‌ای بانک ملی شامل مشخص بودن نوع کالا، مدت خریدوفروش، جزئیات وثیقه‌ها و ضمانت‌نامه‌ها، ارائه فاکتور معتبر خرید و برخورداری از مجوزهای موردنیاز است.
وام مضاربه‌ای بانک کشاورزی
متقاضی باید درخواست خود را به بانک ارائه داده و مدارک موردنیاز را ارائه نماید. متن کامل قرارداد وام مضاربه بانک کشاورزی در وب‌سایت بانک موجود است.
وام مضاربه‌ای بانک صادرات
مدارک لازم شامل فتوکپی برابر اصل شده مدارک محل فعالیت متقاضی، مجوزهای دارای اعتبار، گواهی اشتغال به کار، فتوکپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی و پیش‌فاکتور خرید است.
وام مضاربه‌ای بانک تجارت
متقاضی باید درخواست خود را همراه با مدارک لازم به شعبه بانک ارائه دهد. پس از بررسی‌های مورد نیاز، بانک وثیقه‌های لازم را از متقاضی دریافت می‌کند و قرارداد وام مضاربه‌ای تنظیم و امضا می‌شود.
شرایط دریافت وام مضاربه‌ای
- بررسی تقاضا و مدارک:
- تکمیل برگه درخواست در دو نسخه
- بررسی اطلاعات اعتباری و سوابق متقاضی
- تأیید تقاضا بر اساس مواردی چون تعیین کالای مورد مضاربه، مدت قرارداد، وثیقه‌ها و تضامین.
- برآورد قیمت:
- بررسی قیمت خرید و فروش کالا
- کنترل پیش‌فاکتور معتبر خرید کالا
- برآورد قیمت تمام شده و تعیین بهای فروش نقدی کالا
- اخذ مجوزها:
- اخذ مجوزهای لازم برای صادرات و واردات
- اطمینان از برگشت سرمایه و سود مورد انتظار
- ثبت عملیات حسابداری:
- ثبت عملیات حسابداری در دفاتر قانونی توسط شخص حقوقی
مدارک لازم برای دریافت وام مضاربه‌ای
- درخواست متقاضی
- پروانه کسب و مجوزهای صنفی معتبر
- اصل و تصویر شناسنامه
- کپی سند مالکیت یا اجاره‌نامه محل کسب
- اساسنامه و اظهارنامه مالیاتی و ثبت شرکت
- مجوزهای صنفی معتبر و آخرین تغییرات شرکت مندرج در روزنامه رسمی
بازپرداخت وام مضاربه‌ای
وام مضاربه‌ای به‌صورت یکجا و بعد از یک سال بازپرداخت می‌شود و سود آن در زمان بازپرداخت محاسبه و دریافت می‌شود. سود وام مضاربه‌ای در بانک‌های دولتی بین 15 تا 20 درصد و در بانک‌های خصوصی بالای 20 درصد است.
شرایط تمدید وام مضاربه‌ای
وام مضاربه‌ای می‌تواند به‌صورت 3 ماهه، 6 ماهه یا یک‌ساله باشد. برای تمدید وام، وجه مورد توافق با بانک باید واریز و تسویه گردد.
مشاغل دریافت‌کننده وام مضاربه‌ای
وام مضاربه‌ای فقط به بازرگانان و تاجران تعلق می‌گیرد و واردکنندگان شامل نمی‌شود. نوع مشاغل تأثیری بر مبلغ وام ندارد.
نکات مهم
- تفاوت مضاربه و ربا:
- در مضاربه احتمال سود و زیان برای هر دو طرف وجود دارد، اما در ربا تمام زیان‌ها متوجه وام‌گیرنده است.
- مضاربه برای ارتقای بخش تولید و صنعت استفاده می‌شود، اما ربا تنها به منافع شخصی رباخوار توجه دارد.
- سهم بانک و مشتری از سود مضاربه:
- ارزش کار، تخصص و تجربه، نوع کالا و منابع سپرده‌گذاران در تعیین سهم سود دخیل هستند.
- سهم سود باید به‌صورت نسبت یا درصدی از کل سود معامله تعیین شود.
نتیجه‌گیری
وام مضاربه‌ای به بازرگانانی که فعالیت داخلی دارند تعلق می‌گیرد. سود وام در بانک‌های دولتی 15 تا 20 درصد و در بانک‌های خصوصی بالای 20 درصد است. مدت بازپرداخت حداکثر یک سال بوده و برای دریافت وام نیاز به وثیقه ملکی یا سفته به مقدار مبلغ درخواستی است. میزان وام معمولاً 70 درصد ارزش ملک مسکونی، 60 درصد ملک اداری و 50 درصد ملک تجاری است.
